Almanca’da Dativ Konu Anlatımı – Çok Basit Anlatım
Almanca’da dativ konu anlatımı diğer sitelerde karmakarışık şekilde insanın gözünü korkutacak şekilde anlatım yapmışlar. Almanca Gramer Konuları arasında gerçekten en önemli konulardan biri Almanca Dativ konusu.
Almanca Dativ’in Türkçe’de ki anlamı de, da demektir.
- Der –> Dem
- Die –> Der
- Das –> Dem
Bir şey belirtmeden belirsiz bir şey söylerken yani herhangi bir çantanın içinde, herhangi bir kutunun içinde derken alttaki şekilde kullanacağız.
- Der -> einem
- Die -> einer
- Das -> einem
Dativ Wo? (Nerede?) ve Wem (Kime?) sorusunun cevaplarını verebiliyorsak cümle dativdir.
Bir şey belirtmeden belirsiz bir şey söylerken yani herhangi bir çantanın içinde, herhangi bir kutunun içinde gibi derken aşağıda ki örneklerde ki gibi kullanıyoruz.
- Wo ist der Ball?
- Der Ball ist in einem Auto.
- Der Ball ist in einer Tasche.
maskulin | feminin | neutral | Dativ Plural | |
Dativ | dem Mann
einem Mann keinem Mann |
der Frau
einer Frau keiner Frau |
dem Kind
einem Kind keinem Kind |
den Familien
– keinen Familien |
Nominativ | Akkusativ | Dativ | Genitiv |
Kim? | Kimi? Neyi? Nereye? | Kime? Neye? Nerede? | Kimin? |
ein / kein (der) | einen / keinen | einem / keinem | eines / keines |
eine / keine (die) | eine / keine | einer / keiner | einer / keiner |
ein / kein (das) | ein / kein | einem / keinem | eines / keines |
Dativ Kullanımı için Örnek Cümleler – Artikeller için
Almanca’da dativ çekimlerini en basit hâliyle örnek cümleler ile inceleyelim:
- Er begegnet seinem Vater. (O, babasıyla karşılaştı.)
Bu cümlede der Vater, dativ çekim gerektiren begegnen (karşılaşmak) fiili nedeniyle dem Vater oldu.
- Er gibt seiner Schwester einen Apfel. (O, elmayı kız kardeşine veriyor.)
Bu cümlenin fiili “geben” yani “vermek“, “kardeşin-e” “elma-yı” veriyor derken, hem dativ hem akkusativ‘i cümle içinde. die Schwester, dativ olunca artikeli der oluyor ve iyelik belirten “sein” kelimesiyle birleşip “sein–er Schwester” yani “kardeşine” oluyor.
- Sie folgt den Kindern. (O, çocukları takip ediyor.)
Dativ Kullanımı için Örnek Cümleler – Zamirler için
Almanca’da zamirler için dativ kullanımı aslında basit olarak şudur:
- ich => mir (ben => bana)
- du => dir (sen => sana)
- er => ihm (o => ona)
- sie => ihr (o => ona)
- es => ihm (o => ona)
- wir => uns (biz => bize)
- ihr => euch (siz => size)
- sie => ihnen (onlar => onlara)
- Sie => Ihnen (onlar => onlara)
Zamirlere Almanca’da Personalpronomen deniyor biliyorsunuz. Zamir çekimi de üstteki gibi, gelin örnek cümlelere geçelim:
- Wir danken ihm, dass er zu Besuch kommt! (Ona ziyarete geldiğin için teşekkür ederiz.)
Burada ONA zamiri, normalde ER (nominativ) hâlde, fakat danken (teşekkür etmek) fiili, teşekkür edilen kişiyi dativ hâline getiriyor (Kime teşekkür ediyoruz) ve ER => IHM oluyor.
- Warum helfen sie mir?
Dativ alan danken fiilinden sonra bir başka dativ alan fiilimiz helfen. Burada bir genel kültür bilgisi paylaşalım. Almanca öğrenen İngilizler ya da Amerikalılar, daha doğrusu anadili İngilizce olan insanlar helfen’in dativ almasını anlamazlar. Çünkü İngilizce dilinde birine yardım etmek değil, birini yardım etmek diye telaffuz edilir alttaki gibi:
I will help you. (I will help to you değil).
Helfen fiili burada İngilizce’ye değil Türkçe’ye daha yakındır. İngilizce’de ismin -i hâlini alsa da, Almanca ve Türkçe’de ismin -e hâlini alır. Bununla ilgili ingilizlerin Quora’da alttaki gibi bir konusu var, meraklı arkadaşlar tartışmayı okuyabilir:
Genel kültür paylaşımımız sonrası dativ gerektiren edatlara geçiyoruz.
Almanca Dativ Örnekleri
YALIN HAL | -E HALİ |
der Schüler (öğrenci) | dem Schüler (öğrenciye) |
die Frau (kadın) | der Frau (kadın) |
das Kind (çocuk) | dem Kind (çocuğa) |
der Vater (baba) | dem Vater (babaya) |
die Tür (kapı) | der Tür (kapıya) |
das Mädchen (kız çocuk) | dem Mädchen (kız çocuğa) |
der Fahrer (şoför) | dem Fahrer (şoföre) |
die Mutter (anne) | der Mutter (anneye) |
das Bild (resim) | dem Bild (resime) |
- Çoğul halde ise ismin önündeki die tanımlığı den olur ve ismin sonuna bir “n” harfi eklenir.
YALIN HAL | E HALİ |
die Väter (babalar) | den Vätern (babalara) |
die Bilder (resimler) | den Bildern (resimlere) |
die Häuser (evler) | den Häusern (evlere) |
die Freunde (arkadaşlar) | den Freunden (arkadaşlara) |
die Katzen (kediler) | den Katzen (kedilere) |
die Frauen (kadınlar) | den Frauen (kadınlara) |
die Ohren (kulaklar) | den Ohren(kulaklara) |
YALIN HAL | E HALİ |
ein Arzt (bir doktor) | einem Arzt (bir doktora) |
eine Blume (bir çiçek) | einer Blume(bir çiceğe) |
ein Auto (bir otomobil) | einem Auto (bir otomobile) |
ein Hund (bir köpek) | einem Hund (bir köpeğe) |
eine Gabel (bir çatal) | einer Gabel (bir çatala) |
ein Haus (bir ev) | einem Haus (bir eve) |
ein Baum (bir ağaç) | einem Baum (bir ağaca) |
eine Tasse (bir fincan) | einer Tasse (bir fincana) |
ein Fahrrad (bir bisiklet) | einem Fahrrad (bir bisiklete) |
Almanca Dativ Kelimeler
- Antworten
- Danken
- Gratulieren (zu)
- Sein
- Sprechen
- Helfen
- Fragen
- Aufhören
- Anfangen
- Schmecken
- Treffen