Nominativ
Nominativ: Almanca dilinde isimlerin Nominativ hâli, isimlerin cümle içindeki konumunu belirtir. Nominativ, genellikle bir cümlenin öznesi olarak kullanılan isimlerin hâlidir. Bu durumda, ismin hangi durumda olduğu, cümlenin genel anlamını ve yapısını belirler. Almanca’da isimlerin Nominativ hâli genellikle “-e”, “-en”, “-er” gibi ekler almaktadır.
Örneğin:
- “Der Hund bellt.” (Köpek havlıyor.)
- “Das Buch ist interessant.” (Kitap ilginçtir.)
Bu örneklerde “der Hund” (köpek) ve “das Buch” (kitap), cümlelerin öznesidir ve Nominativ hâlde kullanılmıştır. İsimlerin bu hâlde kullanımı, Almanca cümlelerin anlamını ve yapılarını anlamak için oldukça önemlidir.
Almancada ismin yalın hali, “Nominativ (yalın hal), Akkusativ (-i hali), Dativ (-e hali) ve Genitiv (-in hali)” olmak üzere ismin 4 hal durumundan (Kasus) biridir. Bu haller, isimlerin cümle içinde nasıl kullanıldığını ve hangi işlevi yerine getirdiğini belirler.
Almancada İsmin Yalın Hali
Nominatif, ya da Türkçe karşılığıyla yalın hal, genellikle bir cümledeki özneyi veya bir durumu ifade eder. Yani bir cümlede “wer (kim)” veya “was (ne)” sorularına yanıt olan kelime genellikle Nominativ haldedir. Örneğin, aşağıdaki cümlede “Der Hund” (köpek) öznedir ve Nominativ halde kullanılmıştır.
🇩🇪 Der Hund bellt. (Wer?)
🇹🇷 Köpek havlıyor. (Kim?)
Almancada herhangi bir isim kelimesini sözlükte aradığınız zaman karşılaşacağınız kelimenin bulunduğu hal durumu yalın haldir. İsmin en sade, ek olmayan hali Nominativ ile sağlanır. Kısaca ismin yalın hali, aslında ismin temel formu anlamına gelen ve sözlükte bulduğunuz “Nötr durumdur” ve genel olarak cümledeki özneyi temsil eder.
Artikeller konusunda bahsettiğimiz kelimelerin hepsi ismin yalın halini göstermekteydi. Artikellerin ismin yalın halindeki formu aşağıdaki tabloda özetlenmiştir:
| Yalın Hal | Eril | Dişil | Nötr | Çoğul |
|---|---|---|---|---|
| Belirli Artikel | der | die | das | die |
| Belirsiz Artikel | ein | eine | ein | ✖️ |
Örnek olarak birtakım ismin Nominativ kullanımı aşağıdaki tabloda listelenmiştir:
| Eril | Dişil | Nötr |
|---|---|---|
| der Mann adam ein Mann bir adam | die Frau kadın eine Frau bir kadın | das Buch kitap ein Buch bir kitap |
| der Apfel elma ein Apfel bir elma | die Blume çiçek eine Blume bir çiçek | das Auto araba ein Auto bir araba |
| der Baum ağaç ein Baum bir ağaç | die Katze kedi eine Katze bir kedi | das Haus ev ein Haus bir ev |
| der Stuhl sandalye ein Stuhl bir sandalye | die Mutter anne eine Mutter bir anne | das Fenster pencere ein Fenster bir pencere |
Nominativ Kullanım Durumları
Genel olarak Almancada ismin yalın hali aşağıdaki durumlarda kullanılmaktadır:
⭐ Cümlenin öznesi eylemi yaptığı zaman.
🇩🇪 Der Mann arbeitet.
🇹🇷 Adam çalışıyor.
🇩🇪 Die Katze schläft.
🇹🇷 Kedi uyuyor.
🇩🇪 Der Junge spielt Spiele.
🇹🇷 Çocuk oyun oynuyor.
🇩🇪 Das Mädchen lernt.
🇹🇷 Kız ders çalışıyor.
🇩🇪 Der Hund bellt.
🇹🇷 Köpek havlıyor.
🇩🇪 Frau Müller fliegt nach London.
🇹🇷 Bayan Müller Londra’ya uçuyor.
🇩🇪 Das Kind spielt mit dem Hund.
🇹🇷 Çocuk köpekle oynuyor.
⭐ Yardımcı fiilden sonra (sein ➡️ olmak, haben ➡️ sahip olmak, werden ➡️ olmak)
🇩🇪 Sie ist eine gute Lehrerin.
🇹🇷 O iyi bir öğretmen.
🇩🇪 Er ist ein guter Lehrer.
🇹🇷 O iyi bir öğretmen.
🇩🇪 Er wird ein guter Ingenieur sein.
🇹🇷 O iyi bir mühendis olacak.
⭐ Ünlemli cümleler için kullanılır.
🇩🇪 Herr Schmidt, Telefon für Sie!
🇹🇷 Bay Schmidt, telefon sizin için!
🇩🇪 Ach du liebe Zeit!
🇹🇷 Aman tanrım!
⭐ Bazı fiiller Almancada ismin yalın halinde kullanılır. Bunlarda yaygın kullanılanlar aşağıdaki tabloda listelenmiştir:
| sein | olmak |
| werden | olmak (haline gelmek) |
| heißen | adı olmak |
| scheinen | gibi görünmek |
| bleiben | kalmak, aynı kalmak |
🇩🇪 Johann scheint ein großartiger Turner.
🇹🇷 Johann harika bir jimnastikçi gibi görünüyor.
🇩🇪 Ich heiße Thomas.
🇹🇷 Benim adım Thomas.
🇩🇪 Thomas ist ein guter Lehrer.
🇹🇷 Thomas iyi bir öğretmendir.
🇩🇪 Thomas bleibt ein Lehrer.
🇹🇷 Thomas bir öğretmen olarak kalacak.
🇩🇪 Mein Sohn wird ein Arzt.
🇹🇷 Oğlum doktor olacak.
Umarım sunulan bilgiler hem yararlı olmuş hem de anlaşılır bir şekilde ifade edilmiştir. Herhangi bir noktada belirsizlik yaşarsanız, bir hata bulduğunuzu düşünürseniz, bir kelimenin yanlış yazıldığını fark ederseniz, lütfen yorum yaparak bunu belirtiniz. Zira ne kadar dikkatli hazırlanmış olursa olsun, hataların yapılabildiğini fark edebiliyoruz. Görüşleriniz ve katkılarınız, bu tür hataları düzeltmemiz için büyük önem taşıyor. İyi çalışmalar dilerim. ❤️
