Almanca Perfekt
Almanca’da, eylemleri veya olayları geçmişte belirtmek için çeşitli zamanlar kullanılır. Bu zamanlardan biri de “Perfekt” zamanıdır. Almanca perfekt, geçmişteki bir olayın veya durumun tamamlanmış olduğunu ifade etmek için kullanılır.
Almanca Perfekt zamanı, geçmiş zamanın bir türüdür ve Almanca’da sıklıkla kullanılır. Genellikle bir eylemin ne zaman gerçekleştiğini belirtirken kullanılır ve genellikle bir eylemin sonucunu veya sonucunu vurgular.
Almanca Perfekt zamanı, yardımcı fiil “haben” veya “sein” ile birlikte bir fiilin birleşiminden oluşur. Yardımcı fiil, kişinin veya nesnenin durumuna ve cümlenin zamanına bağlı olarak değişir. Ek olarak, fiilin mastarı ve geçmiş zamanına bağlı olarak fiilin son ekleri değişir.
Örneğin, “gehen” fiilinin mastarı “gehen”dir ve Perfekt zamanında “haben” yardımcı fiili ile kullanıldığında, “ich bin gegangen” şeklinde olur, yani “ben gittim” anlamına gelir.
Almanca perfekt zamanının düzgün bir şekilde kullanılması Almanca dilbilgisinin önemli bir parçasıdır ve dil öğrenenler için önemli bir beceridir.
Öncelikle Almanca perfekt zamanı inceleyelim.
Perfekt in yapımında 2 tane yardımcı fiil kullanılır:
1) Haben (Sahip olmak)
2) Sein (Olmak)
Öncelikle haben ve sein yardımcı fiili çekimlenir.
| haben | sein | |
| ich | habe | bin |
| du | hast | bist |
| er/sie/es | hat | ist |
| wir | haben | sind |
| ihr | habt | seid |
| sie | haben | sind |
Düzenli fiillerde Almanca perfekt yaparken ;
Almanca’da haben ve sein alan ezberlenmesi gereken fiiller vardır. Bu liste ezberlenmeli ve fiilin haben mı yoksa sein ’la mı kullanıldığını kesinlikle bilinmelidir.
Eğer kelime bir noktadan bir noktaya hareket bildiriyorsa sein ile kullanılır.
Haben alan fiillerden örneklerle başlayalım.
Lernen – öğrenmek fiilini ele alalım.
Sondaki en mastarı atılıp –t eki eklenir. Kelimenin başına –ge eki getirilir.
Gelernt
Bu cümleyi şimdiki zamanda kuruyor olsaydık;
Ich lerne Deutsch.
Almanca perfekt zamanda;
| ich | habe | bin | gelernt | Ben Almanca öğrendim. |
| du | hast | bist | gelernt | Sen Almanca öğrendin. |
| er/sie/es | hat | ist | gelernt | O Almanca öğrendi. |
| wir | haben | sind | gelernt | Biz Almanca öğrendik. |
| ihr | habt | seid | gelernt | Siz Almanca öğrendiniz. |
| sie | haben | sind | gelernt | Onlar Almanca öğrendiler. |
Özne + Haben / Sein + Zaman / Nesne / Yer + Cümlenin en sonuna fiil eklenir.
Spielen – oynamak fiilini ele alalım.
Başına –ge sonuna –t eklenir
Gespielt
Aynı cümle şimdiki zamanda kurulsaydı;
Wir spielen Basketball.
Geçmiş zamanda kurulsaydı;
Wir haben Basketball gespielt. Biz basketbol oynadık.
Präsens : Er kocht Spaghetti. (O yemek pişiriyor. – Şimdiki zaman)
Perfekt : Er hat Spaghetti gekocht. (O yemek pişirdi. – Geçmiş zaman)
(Dikkat ediniz kochen fiilinin başına –ge sonuna –t eklenildi.)
Präsens : Wir arbeiten im Krankenhaus. (Biz hastanede çalışıyoruz. – Şimdiki zaman)
Perfekt : Wir haben im Krankenhaus gearbeitet. (Biz hastanede çalıştık. – Geçmiş zaman)
(Dikkat edin, arbeiten fiili başına –ge sonuna –t getirildi.)
Sein ile kullanılan fiilleri ele alalım;
Sein ile haben fiilini şu noktada ayırmak kolaydır.
Sein bir noktadan diğer noktaya hareketi ifade eden fiillerde kullanılır. Uçmak, gitmek, gelmek , yürümek, koşmak.
Sein ile kullanılan fiiller genellikle başına –ge ekini alır, fakat fiil sonuna –t gelmez.
Sein ile kullanılan birkaç fiilin çekimini yazalım.
Schwimmen – geschwimmen (yüzmek)
Kommen – gekommen (gelmek)
Fahren – gefahren (arabayla gitmek)
(Dikkat ediniz, fiillerin sonuna –t harfi eklenmedi.)
Geçmiş zamana dönüştüğünde tamamen değişikliğe uğrayan fiiller vardır ve bunları ezberlemek gerektirir.
Örneğin;
Gehen – gegangen : Gitmek
Fliegen – geflogen : Uçmak
Sein fiilinin çekimi yukarıda verilmiştir. Öyleyse sein alan fiillerle geçmiş zamanda cümle kurulumuna bakalım;
Präsens : Ich schwimme hier. – Burada yüzüyorum. / Şimdiki zaman
Perfekt : Ich bin hier geschwimmen. – Burada yüzdüm. / Geçmiş zaman
Präsens : Sie geht ins Kino. – O sinemaya gidiyor. / Şimdiki zaman
Perfekt : Sie ist ins Kino gegangen. – O sinemaya gitti. (Gehen tamamen değişikliğe uğradı.)
Präsens : Er fliegt nach Bursa. – O Bursa’ya gidiyor. / Şimdiki zaman
Perfekt : Er ist nach Bursa geflogen. – O Bursa’ya gitti. / Geçmiş zaman (Fliegen tamamen değişikliğe uğradı.)
Ayrılabilen fiillerde –ge iki kelimenin arasına girerek oluşur.
Örneğin;
Einkaufen – eingekauft – Alışveriş yapmak (Haben alır.)
Anrufen – angerufen – Aramak (Haben alır.)
-be, -er, -emp, – zer, -ver, – ent ekleri ile başlayan kelimeler geçmiş zamanda –ge eki almazlar. Örneğin ;
Bekommen – bekommen – Elde etmek
Verlieren – verloren – Kaybetmek
Empfinden – empfanden – Hissetmek
Almanca Perfekt Zaman örnek cümleler
Ich bin geschwommen.
Ben yüzdüm.
Wir sind gegangen nach Schule.
Biz okula gittik.
Er hat gehört.
O (erkek) duydu.
Mein Vater hat sein Auto verkauft.
Babam arabasını sattı.
Wir haben gesehen.
Biz gördük.
Er ist meinem Haus geblieben.
O (erkek) evimde kaldı.
Wir sind gefahren.
Biz arabayla gittik.
Sie ist nach Ankara geflogen.
O Ankara’ya uçtu.
Du bist gegangen.
Sen gittin.
Ich habe gelogen.
Ben yalan söyledim.
Aşağıdaki cümleleri örnekteki gibi yapalım.
Präsens : Ich gehe ins Kino.
Perfekt : Ich bin ins Kino gegangen.
Ben sinemaya gidiyorum.
Ben sinemaya gittim.
Präsens : Er kommt um 08.00 Uhr.
Perfekt : Er ………………. um 08.00 Uhr …………………………..
O (erkek) 8 de geliyor.
O (erkek) 8 de geldi.
Präsens : wir lernen Deutsch.
Perfekt : wir …………………… Deutsch………………….
Biz Almanca öğreniyoruz.
Biz Almanca öğrendik.
Präsens : sie schwimmt sehr gut.
Perfekt : sie ………………………………. sehr gut ………………………………
O (kadın) çok iyi yüzüyor.
O (kadın) çok iyi yüzdü.
(ist gekommt / haben gelernt / ist geschwimmen)
Präteritum – Şimdiki zamanın hikayesi
Şimdiki zamanın hikayesi (-yordu) ve di’li geçmiş zamanı ifade eder. Almanca perfekt zamandan farkı yazı dilinde kullanılır ve tek fiil ile yapılır. Hikayelerde, masallarda kullanılır. Günlük kullanımda pek yeri yoktur. Geçmiş zamanı ifade eder.
Düzenli fiillerde fiil sonuna –te getirilerek yapılır.
Sagen – sagte : Söylemek
Fragen – fragte : Sormak
Arbeiten – arbeitete : Çalışmak
Hören – hörte : Duymak
Zeigen – zeigte : Göstermek
Kurala uymayan fiiller tamamen değişmektedir ve ezber gerektirir.
Find – fand : Bulmak
Geben – gab : Vermek
Sehen – sah : Görmek
Gehen – ging : Gitmek
Yukarıda verilen kelimelerden örnek cümleler yapalım;
Präsens : Ich sehe. (Ben görüyorum.)
Präteritum : Ich sah. (Ben görüyordum-gördüm.)
Präsens : Wir geben. (Biz veriyoruz.)
Präteritum : Wir gab. (Biz veriyorduk-verdik.)
Präsens : Ich sage. (Ben söylüyorum.)
Präteritum : Ich sagte. (Ben söylüyordum-söyledim.)
Sein ve haben yardımcı fillerinin Präteritum’da çekimleri şöyledir:
| sein | haben | |
| Ich | war | hatte |
| Du | wars | hattest |
| Er/sie/es | war | hatte |
| Wir | waren | hatten |
| Ihr | wart | hattet |
| sie | waren | hatten |
| Sie | waren | hatten |
Präsens : Ich bin zu Hause. – Evdeyim. / Şimdiki zaman
Präteritum : Ich war zu Hause. – Evdeydim. / Geçmiş zaman
Präteritum örnek cümleler
Ich sah dich.
Ben seni gördüm.
Ich sagte.
Ben söyledim.
Du gabst mir.
Sen bana verdin.
Sie ass Hamburger.
O (kadın) hamburger yedi.
Ihr saht.
Siz gördünüz.
Ich ging mit meiner Mutter.
Ben annem ile gittim.
Du gingst mit deiner Mutter.
Sen Annen ile gittin.
Ich dachte meine Freundin.
Ben arkadaşımı düşünüyorum.
Du dachtest meine Freundin.
Arkadaşımı düşünüyorsun.
Wir gingen gestern.
Biz dün gittik.
Plusquamperfekt – Miş’li geçmiş zaman
Plusquamperfekt; Miş’li geçmiş zamanı ifade eder.
Perfekt zamandaki gibi haben / sein yardımcı fiili ile yapılır. Çekimi präteritum ile aynıdır.
| Sein | Haben | |
| Ich | war. | hatte. |
| Du | wars. | hattest. |
| Er/sie/es | war. | hatte. |
| Wir | waren. | hatten. |
| Ihr | wart. | hattet. |
| Sie | waren. | hatten. |
| Sie | waren. | hatten. |
Kelimenin 2.hali kullanılır.
Örneğin ;
Sagen-sagt
Almanca perfekt zamanın öğrenilmesi; bu zamanı daha anlaşılır hale getirecektir. Cümle içinde kullanılan fiil haben mı alır sein mı belirleyip, cümle geçmiş zamanda kurulur.
Ich hatte gesagt. – Ben söylemiştim.
Gehen : gitmek fiili hareket bildiriyor ve sein alır. Sein yardımcı fiilinin geçmişteki hali waren’dır.
Ich war gegangen. : Ben gitmiştim.
Du warst gegangen. : Sen gitmiştin.
Wir waren gegangen. : Biz gitmiştik.
Şu ana kadar öğrenilen tüm zamanlarda cümle karşılaştırması yapalım.
Prãsens : Ich gehe. (Ben gidiyorum. / Ben giderim.)
Perfekt : Ich habe gegangen. (Ben gittim.)
Präteritum : Ich ging. (Ben gitmiştim.)
Plusquamperfekt: Ich hatte gegangen. (Ben gidiyordum. / Ben gittim.)
Geçmiş zamanlar kafa karışıklığına yol açmamalıdır. Almanca perfekt zaman bilindiğinde, Plusquamperfekt çok kolay yapılır. Präteritum yazı dilinde kullanıldığı için, günlük hayatta karşılaşılan bir zaman değildir.
Plusquamperfekt örnek cümleler
Ich war gegangen.
(Ben gitmiştim.)
Du warst gegangen.
(Sen gitmiştin.)
Wir waren zu Hause geblieben.
(Biz evde kalmıştık.)
Ahmet hatte diesen Film gesehen.
(Ahmet bu filmi izlemişti.)
Wir hatten geschicht.
(Biz göndermiştik.)
Sie hat verstanden.
(O (kadın) anlamıştı.)
Ich habe gewartet.
(Ben beklemiştim.)
Er hatte gesehen.
(O görmüştü.)
Ich war gegangen.
(Ben gitmiştim.)
Er hatte verstanden.
(O anlamıştı.)
Almanca Perfekt ile İlgili Yazılar
